Harmonogram dnia – 4 miesiące
Około czwartego miesiąca (czyli około 16 tygodnia życia – wiek biologiczny liczony od szacowanej daty porodu) zaczyna się kształtować rytm okołodobowy. Jest to jeden z pierwszych kroków milowych związanych z rozwojem snu niemowląt.
W tym okresie pojawia się pierwsza regularna drzemka – drzemka poranna, która ma funkcję regenerującą dla umysłu. Druga drzemka, regenerująca fizycznie, konsoliduje się później niż pierwsza drzemka. Czasy czuwania w ciągu dnia stopniowo się wydłużają. W tym wieku niemowlęta dobrze funkcjonują z czasem aktywności wynoszącym 1,5-2 godziny. Rodzicom 4-miesięcznych niemowląt rekomenduję, aby pory drzemek ustalali według czasów czuwania, jednocześnie biorąc pod uwagę, która jest godzina. Warto również uważnie obserwować maluszka, żeby dostrzec kiedy i jakie sygnały nam wysyła, że jest już gotowy do snu.
Pobudka
Czas porannej pobudki, zgodny z zegarem biologicznym 4-miesięcznych niemowląt (i niekoniecznie z preferencjami rodziców;) to 5:30 – 7 rano. Aby nie zachęcać maluszków do coraz wcześniejszych pobudek rano, pierwsze poranne karmienie powinno odbywać się po 10-15 minutach od obudzenia, czyli np. po krótkiej zabawie.
Pierwsza drzemka
Niemowlęta, które rozpoczynają dzień bardzo wcześnie, między 5:30 a 6 rano, tzw. „ranne ptaszki”, będą gotowe, aby rozpocząć pierwszą drzemkę już o 8 rano. Istotne jest jednak, aby pierwsza drzemka nie rozpoczynała się wcześniej niż o 8, gdyż to spowodowałaby przesunięcie całego harmonogramu dnia na zbyt wczesną porę. Stopniowo (wraz z gotowością dziecka do dłuższego czasu czuwania) przesuwamy porę pierwszej drzemki na 8:15, a potem 8:30, dążąc do godz. 9:00 rano po skończeniu przez Waszego maluszka 6 miesięcy.
Druga drzemka
Po czwartym miesiącu życia naszym celem jest, aby druga drzemka rozpoczynała się jak najbliżej godziny 12:00. Jednak w przypadku rannych ptaszków lub niemowląt, które śpią na pierwszą drzemkę godzinę lub krócej, dotrwanie do 12 może okazać się zbyt dużym wyzwaniem. W takim przypadku rekomenduję, aby drugą drzemkę rozpoczynać wcześniej, o 11:30. Z czasem, gdy stopniowo będziemy opóźniać porę pierwszej drzemki, druga drzemka również się przesunie na 12:00/12:30.
Trzecia drzemka, tzw. „kocia drzemka”
Drzemka ta nie ma funkcji fizjologicznych, a służy jako pomost między drugą drzemką a snem nocnym. Powinna zaczynać się około dwie godziny po zakończeniu poprzedniej drzemki. Jak sama nazwa wskazuje, „kocia drzemka” jest krótsza niż dwie wcześniejsze drzemki i powinna trwać nie dłużej niż godzinę. Aby uniknąć problemów z wieczornym zasypianiem i chronić sen nocny, trzecia drzemka powinna się zakończyć maksymalnie o 17:30.
Pora rozpoczęcia snu wieczorem
Sen wieczorny najlepiej rozpoczynać po upływie 2 godzin od zakończenia trzeciej drzemki, lub 3,5-4 godziny od zakończenia drugiej drzemki, jeśli trzecia drzemka się nie odbyła.
Przykładowy plan dnia dla 4-miesięcznego niemowlęcia, który jest „rannym ptaszkiem”:
5:30/6:00 – pobudka
08:00 – 09:30 – I drzemka
11:30 – 13:00 – II drzemka
15:00 – 16:00 – III drzemka
18:00 – rozpoczęcie snu nocnego
W przypadku 4-miesięcznego niemowlęcia budzącego się około 06:30/7:00, przykładowy plan dnia może wyglądać następująco:
06:30/7:00 – pobudka
08:30 – 10:00 – I drzemka
12:00 – 13:30 – II drzemka
15:30 – 16:30 – III drzemka
18:30 – rozpoczęcie snu nocnego